Każdy dron FPV wyposażony jest w nadajnik wideo. Coraz częściej są to nadajniki z cyfrowym przesyłem obrazu, jednak nadal wśród entuzjastów lotów RC dominują nadajniki analogowe, najczęściej pracujące w paśmie 5.8 GHz i to właśnie na takich nadajnikach skupia się niniejszy wpis.
Aby wybrać nadajnik odpowiedni dla siebie należy wziąć pod uwagę kilka elementów:
1. Rozmiar i sposób montażu. Dobieramy tak, aby VTX pasował do budowanej konstrukcji. Najwygodniejsze są nadajniki, które można wbudować w stack o rozstawie śrub mocujących 30,5x30,5 lub 20x20 lub 16x16 mm. Jeśli rama w której montujemy nadajnik posiada dwa miejsca do zamontowania stacków to nadajnik video korzystniej jest zamontować jak najdalej od FC. Szczególne znaczenie ma to w przypadku kontrolerów wyposażonych w procesor F7, które same z siebie grzeją się bardzo szybko, a nadajnik VTX tylko im w tym pomaga. Większe nadajniki cechują się częściej wyższą mocą oraz lepszą dystrybucją ciepła. Maleństwa, takie jak np. TBS Unify Pro32 nano czy też Eachine nano potrafią zagrzać się do naprawdę wysokich temperatur, a pamiętać należy, iż wraz ze wzrostem temperatury spada nieco rzeczywista moc nadajnika. Nie będzie więc optymalnym wyborem zastosowanie wspomnianego Eachine nano w 5 calowym dronie, gdzie wzrost masy o 3 gramy nie stanowi istotnej różnicy, a stosując nadajnik nieco większy zyskujemy na trwałości oraz mocy. Przemyśleć należy również to czy w naszej ramie będzie wystarczająco dużo miejsca na 3-piętrowy stack i czy lepszym rozwiązaniem nie okaże się umieszczenie VTXa w innej części ramy. Wówczas przewagę zyskują nadajniki nie posiadające otworów na śruby montażowe, które montujemy za pomocą opaski zaciskowej lub taśmy dwustronnej (najlepiej odpornej na wysokie temperatury). Przykładem takiego nadajnika jest AKK X2 lub RUSH Tank Ultimate Plus, TBS Unify PRO HV, T-Motor FT200 i wiele innych. Pewną nowością jest TBS Sixty9, który łączy w sobie moduł VTX oraz odbiornik (do wyboru Crossfire lub Tracer). Rozwiżąnie pozwala zaoszczędziś trochę miejsca i ułatwia budowę drona, jednak w przypadku awarii musimy liczyć się z nieco droższą naprawą niż w przypadku wymany pojedynczego modułu.
AKK FX2 Ultimate oraz RUSH TANK II Ultimate to przykłady nadajników idealnie nadających się się montażu w dużym stacku o rozstawie otworów 30,5 x 30,5 mm. TBS SIxty9 łączy w sobie funkcję nadajnika wideo oraz odbiornika - do wyboru TBS Tracer lub Crossfire.
2. Moc. Parametr często przeceniany. Do „standardowych” lotów na łące, a nawet pomiędzy nie za gęstymi drzewami spokojnie wystarcza 200 mW. Oczywiście wszystko zależy posiadanego odbiornika wideo, od użytych anten od ilości zakłóceń zewnętrznych, od obecności innych pilotów latających w tym samym czasie itd. Montaż ciężkiego nadajnika z dodatkowym radiatorem (lub nawet chłodzeniem aktywnym!) w dronie, którego zasięg lotów to 300 metrów mija się trochę z celem. Ponownie im większa moc, tym więcej wydzielanego ciepła. Dodatkowo zwiększa się szansa, iż będziemy komuś zakłócać obraz. W przypadku bardzo małych konstrukcji typu 65 mm whoopy wyższa moc może już wpływać na czas lotu.
AKK Ultra Long Range to nadajnik z aktywnym chłodzeniem o mocy maksymalnej nawet 3W. Taki zapas mocy starcza na loty na dystansie kilkudziesięciu kilometrów, jednak loty long range można odbywać również na znacznie prostszych nadajnikach o mocy nawet 800 mW.
3. Typ złącza antenowego. Najczęściej jest to MMCX lub uFL. To pierwsze jest nieco większe i nieco cięższe, ale o wiele trwalsze w perspektywie dłuższego użytkowania oraz znacznie bardziej odporne na uszkodzenia. Z maleńkiego złącza uFL antena może się znacznie łatwiej wypiąć w przypadku np. uderzenia o gałąź. Ba! Znacznie łatwiej wyrwać takie złącze z płytki nadajnika trwale ją uszkadzając. Jeśli więc wahasz się między nadajnikiem ze złączem MMCX a uFL o zbliżonych pozostałych parametrach – wybierz MMCX lub AKK FX3 Ultimate, mający oba wymienione złącza. Możesz też znaleźć nadajniki ze złączem uFL ale z dodatkowym zabezpieczeniem w postaci odkręcanej blaszki, trzymającej na miejscu naszą antenę lub pigtail (np. TBS Unify Pro HV lub Mamba VTX400).
4. Zasilanie. Niektóre nadajniki mogą być zasilanie bezpośredni z baterii, inne wymagają zastosowania 5V. Bez wątpienia zasilanie nadajnika wideo bezpośrednio z baterii niesie ze sobą wiele plusów. Po pierwsze nie będziemy dodatkowo obciążać BEC w kontrolerze lotu, po drugie pozbywamy się jednego ze źródeł zakłóceń. Pod 5V BEC w kontrolerze lotu podpinamy najczęściej odbiornik, ale czasami także kamerę PFV, buzzer z własną baterią, czy też moduł GPS. To właśnie ten ostatni jest szczególnie wrażliwy na niestabilne zasilanie. Jeśli więc planujesz loty z GPS zasilanym z BEC 5V w kontrolerze lotu to im mniej odbiorników podepniesz pod ten regulator tym lepiej dla szybkości złapania FIXa oraz dla ilości „widzianych” satelit.
Eachine nano oraz TBS Unify Pro32 nano to przykłady naprawdę małych nadajników. Ciekawostką jest to, iz TBS Unify Pro32 nano może być zasilany nawet z baterii 1S co jest niezwykle użyteczne przy niektórych projektach.
5. Jakość wykonania. Nadajniki o takiej samej specyfikacji mogą się znacząco różnić między sobą w zależności od jakości wykonania. Przykładowo AKK FX2 oraz RUSH Tank posiadają taką samą moc maksymalną wynoszącą 800 mW, są zasilane z baterii oraz posiadają złącze MMCX. Ten pierwszy jednak nie będzie dobrym wyborem jeśli chcemy latać w grupie. Przykładowo ustawiając AKK na częstotliwość nadawania 5658 MHz (kanał R1) obraz będzie widoczny również na kanale R3, czyli 74 MHz dalej. Możemy być niemal pewni, że włączając drona wyposażonego w ten nadajnik gdy na kanale obok lata nasz kolega usłyszymy „straciłem obraz”. Innym aspektem, na który warto zwrócić uwagę jest praca nadajnika bez anteny. Zdarza się, iż pigtail czy antena wypinają się z nadajnika. Wiele z dostępnych aktualnie na rynku nadajników jest odporna na takie zdarzenia, ale nie wszystkie.
Przykład "siejącego" nadajnika VTX. Mimo iż nadajnik ustawiony jest na częstotliwość R1 to obraz widoczny jest na kanałach R1, R2 oraz R3, nawet pomimo ustawienia najmniejszej mocy nadajnika.
Rekomendowane przez nas nadajniki:
- drony duże, 5 cali wzwyż: Rush Tank, Rush Tank Ultimate, AKK X2 Ultimate, TBS Unify Pro32 HV, AKK Race Ranger, wszystkie nadajniki Matek System,
- 3-4 cale: TBS Unify Pro32 nano, Eachine nano (wszystkie wersje), Rush Tank mini
- 2-2,5 cala: Eachine nano, Rush Tiny Tank, Foxeer Reaper