Aby szybko i łatwo odnaleźć się w świecie FPV należy rozumieć terminy, którymi posługują się konstruktorzy oraz piloci. Prezentujemy więc listę najważniejszych z nich, które niemal na pewno pojawią się podczas budowy i/lub zakupu pierwszego drona.
FC (z ang. Flight Controller), kontroler lotu - mózg naszego drona. Jest centralnym punktem połączenia wszystkich pozostałych komponentów elektronicznych w naszym dronie.
To on zbiera dane z żyroskopu, akcelerometru, ESC, RX, kamery, VTX, GPS i wszelkiego rodzaju innych urządzeń peryferyjnych jak i wkomponowanych w niego czujników. Część danych porównywana jest z informacjami, które wprowadzamy za pomocą aparatury i na tej podstawie następuje odpowiednia reakcja. Część danych jest po prostu przepuszczana przez wbudowane komponenty, jak np. moduł OSD, który na obraz nakłada dane, które chcemy na bieżąco monitorować podczas lotu.
Kontrolery lotu występują w kilku standardach, najczęściej oznaczających ich wielkość (rozstaw otworów montażowych) oraz czy są przystosowane do pojedynczych ESC (dla każdego silnika osobny esc), czy zabudowanych na płytce podobnej do FC 4w1 lub FC+ESC na jednej płytce.
Przy okazji omawiania kontrolera lotu warto wspomnieć o skrótach i nazewnictwie pojęć z nim związanych:
UART (np. UART2, para R2/T2 lub Rx2/Tx2) – port wejścia/wyjścia, wykorzystywany do komunikacji. Na UART składa się R i T (od received i transmit) – czyli port odbierający dane i wysyłający je. Ale w tym zestawieniu port T jest dwukierunkowy (może również odbierać dane). Liczba za „UART” czy „R” lub „T” oznacza kolejny numer portu, więc R3 i T3 stanowi UART3. To właśnie do portów UART podłączamy większość urządzeń peryferyjnych w naszym kontrolerze lotu (GPS, odbiornik, VTX), ale nie wszystkie, bo mamy też dedykowane wejścia i wyjścia, które obsługują na przykład protokół komunikacyjny I2C.
I2C (z ang. Inter-Integrated Circuit) - rodzaj cyfrowej transmisji danych, obsługującej kilka urządzeń jednocześnie. Pozwala to na redukcję ilości potrzebnych pinów typu wejście/wyjście i użycie zaledwie jednej pary pinów (SDA oraz SCL) do obsługi kilku urządzeń. Do pinów na kontrolerze lotu oznaczonych za pomocą I2C (lub SDA, SCL) można podpiąć np. kompas, czujnik prędkości, barometr i inne urządzenie komunikujące się za pomocą komunikacji szeregowej I2C.
OSD – moduł wbudowany w FC, który umożliwia dodawanie do obrazu z kamery, dodatkowych informacji, które chcemy na bieżąco monitorować podczas lotu. Nie wszystkie FC posiadają moduł OSD. Niektóre FC wymagają zewnętrznego modułu, a inne np. przeznaczone pod systemu cyfrowe jak DJI AirUnit, nie muszą mieć OSD, gdyż jego rolę pełni sam AirUnit, który jest też VTX’em. Dane wyświetlane poprzez OSD wbudowane w AirUnit przesyłane są poprzez port UART.
CAM, Vin, C1, C2 – na FC tak oznacza się miejsca, gdzie należy podłączyć sygnał wychodzący z kamery analogowej. C1 i C2 znajdują się na kontrolerach lotu, które umożliwiają podłączenie dwóch kamer i przełączanie się pomiędzy nimi w trakcie lotu.
S1, S2, S3... - oznaczenia na FC wskazujące miejsca podpięcia silników (również przewodów sygnałowych dla serw w przypadku samolotów rc czy prostych mechanizmów PAN/TILT opartych na serwach).
M1, M2, M3... - oznaczenie na ESC typu 4w1 lub na FC typu AIO miejsc, w które przylutowuje się kable od silników.
BEC (z ang. Battery Eliminator Circuit) - regulator napięcia. Układ elektroniczny, który sprawia, że z napięcia wyższego (np. 14,8V) otrzymujemy napięcie 5V, wymagane do zasilania niektórych podzespołów, takich jak RX czy GPS. BEC o różnych parametrach znajdziemy w każdym kontrolerze lotu. Jego parametry określone są przez maksymalne napięcie wejściowe, wartość napięcia napięcia na wyjściu oraz prąd jaki jest w stanie siebie wykrzesać. Podłączenie BEC, który może pracować na napięciu 4S do baterii 6S grozi jego szybkim uszkodzeniem. Podobnie podłączenie odbiornika charakteryzującego się wysokim zapotrzebowaniem na prąd może spowodować, że źle dobrany BEC będzie sie przegrzewał i wyłączał, a w najgorszym przypadku ulegnie uszkodzeniu. Spotykane są również niezależne układy BEC, które zazwyczaj charakteryzują się nieco wyższą wydajnością prądową niż te wbudowane w FC.
GND – miejsce, gdzie możemy podłączyć przewód „-” (minus) naszego zasilania, czyli najczęściej czarny przewód z pary (czarny/czerwony)
V+/V- (także B+/B-) - oznaczenie miejsca, gdzie podłączamy główny przewód zasilający. Często jest to tylko znak plusa i minusa. Czasami również inne miejsca są tak oznakowane i oznaczają, że w tym miejscu można podłączyć coś, co wymaga zasilania z baterii (nieobniżone napięcie)
4V5 / 3V3 / 5V… - tak oznaczane są pady, które mają regulowane napięcie (obniżone względem głównego zasilania). 3V3 – oznacza napięcie 3Volt, 5V – to oczywiście 5Volt, a 4V5 to oznaczenie padu, na którym napięcie pojawia się nie tylko podczas zasilania z baterii (5V), ale także w przypadku zasilania z poprzez port USB (4,5 V).
LED - pad sterujący diodami LED wyposażonymi w moduł WS2812B. Pozwala na zmianę koloru oświetlenia zgodnie z zaprogramowanymi ustawieniami, np. dioda (lub diody) świecą na zielono gdy dron jest nieuzbrojony a na czerwono po uzbrojeniu.
BUZ-/BUZ - pad, pod który podpina się ujemny przewód buzzera (głośniczka). Przewód dodatni należy podłączyć pod 5V.
RSSI (z ang. Received Signal Strength Indication) - to wskaźnik mocy (nie jakości) odbieranego sygnału radiowego. Oznaczenie to można często znaleźć na jednym z padów FC. Pad ten był wykorzystywany do podłączenia odbiorników wyposażonych w analogowe wyjście RSSI. Aktualnie praktycznie nie korzysta się już z takich odbiorników, a wartość RSSI przesyłana z odbiornika do FC poprzez protokoły cyfrowe.
CUR - pad na FC, do którego podłącza się zewnętrzny czujnik prądu, wbudowany w ESC lub PDB.
SBUS - oznaczenie portu wejścia (RX), pod który można podpiąć każdy odbiornik generujący sygnał odwrócony (odbiorniki FrSky). Port RX z symbolem SBUS jest podłączony pod specjalny inwerter, który odwraca odwrócony sygnał, tak aby kontroler lotu mógł odczytać przesyłane dane. Pad oznaczony jako SBUS spotkamy wyłącznie w kontrolerach lotu typu F4, kontrolery F3, F7 czy H7 bez problemu dogadają się z odbiornikami generującymi odwrócony sygnał na każdym porcie UART bez konieczności jego odwracania.
NC (z ang. Noc Connected) - oznaczenie pinu, który nie jest podpięty do czegokolwiek, nie pełnie żadnej roli.
Vout/Vo (czasem również VTX) – to właśnie miejsce, gdzie podłączamy sygnał idący z FC do nadajnika / transmitera wideo.
W dalszej części lista pojęć i skrótów, dotyczących podzespołów podłączanych do kontrolera lotu:
ESC (z ang. Electronic Speed Controller), kontroler / regulator obrotów silnika -
może występować w formie tzw. 4w1 czyli cztery regulatory obrotów zabudowane na jednej płycie w standardach wielkości takich samych jak FC, którą montujemy najczęściej jedna na drugiej – jak kanapkę (tak zwany stack).
Coraz rzadziej spotykane są indywidualne ESC – osobne regulator dla każdego silnika. W tym wypadku najczęstszym umiejscowieniem takiego ESC jest ramię drona pomiędzy silnikiem a FC.
Rzadko, ale występują również ESC 6w1, choć są to raczej ciekawostki i głównie do mniejszych dronów. Przy dużych konstrukcjach osiągających metr średnicy, czy nawet więcej, takie rozwiązanie powodowało by plątaninę kabli, skutkiem czego elektronika byłaby bardziej narażona na zakłócenia, a sam dron musiałby się zmagać z dodatkową i niepotrzebną masą.
Opto ESC - nic innego jak ESC, w którym niskonapięciowy układ odpowiedzialny za odbiór przetwarzanie sygnału z FC jest oddzielony od części wysokonapięciowej, odpowiedzialnej za napędzanie silnika za pomocą optoizolatora, który daje wysoki poziom izolacji dla sprzężenia zwrotnego z silnika, zabezpieczając ESC przed uszkodzeniem. Konstrukcja taka sprawia, że tego typu ESC najczęściej nie są wyposażone w BEC.
AIO (z ang. All On One) - ogólna nazwa na kontroler lotu z wbudowanym ESC, a często również z wbudowanym VTX i/lub RX.
BlHeli_S, BlHeli_32 - wersje oprogramowania kontrolerów obrotów silnika (ESC). BlHeli_S oraz BlHeli_32 to odpowiednio druga i trzecia wersja oprogramowania BlHeli. W przeciwieństwie do BlHeli_S, BlHeli_32 nie jest oprogramowaniem typu open source, a więc jest oprogramowaniem płatnym, za które użytkownik płaci podczas zakupu ESC, dlatego ESC wykorzystujące BlHeli_32 są droższe (na cenę wpływają również droższe procesory). Komponenty wykorzystane do budowy ESC bazujących na BlHeli_32 nie są kompatybilne z BlHeli_S. Alternatywą dla oprogramowanie BlHeli_S jest oprogramowanie Bluejay (zmodyfikowana wersja BlHeli_S), która daje zbliżone możliwości jak w przypadku oprogramowania BlHeli_32.
PDB (z ang. Power Distribution Board) - układ elektroniczny do którego podłącza się FC, baterię oraz pojedyncze ESC. Obecnie, w dobie ESC 4w1 oraz płytek typu AIO (FC zintegrowane z ESC) już praktycznie nie stosowany. PDB odpowiedzialne jest za dystrybucję prądu z baterii pomiędzy poszczególnymi ESC, FC oraz innymi podzespołami. Najczęściej wyposażone jest w BEC 5V oraz 9V.
TX – transmiter / aparatura RC. Osobny wpis o na temat tego jaką aparaturę wybrać znajdziesz tutaj.
RX – odbiornik (to on odbiera sygnał z aparatury, ale też – jeśli posiada taką funkcjonalność - wysyła do aparatury sygnał, tzw. telemetrię).
VTX – wideo transmiter, nadajnik wideo – odpowiedzialny za przesył danych w systemie analogowym do naszych gogli czy monitora. Dość szczególnym rodzajem VTXa jest tak zwany Air Unit od DJI. Jest to VTX dedykowany do cyfrowego przesyły obrazy, który posiada wbudowany odbiornik (RX). Aby jednak móc skorzystać z wbudowanego odbiornika musimy posiadać aparaturę od firmy DJI, która nie jest szczególnie popularna z uwagi na brak możliwości rozbudowy o inne protokoły (na przykład Crossfire) oraz relatywnie nienajlepszy zasięg. O tym jak dobrać odpowiedni nadajnik wideo możesz poczytać tutaj.
PNP (z ang. Plug and Play) - zestaw gotowego drona bez odbiornika. Przed pierwszym lotem należy podpiąć i skonfigurować swój odbiornik. Należy posiadać własne radio i gogle (jeśli chcemy z nich korzystać).
BNF (z ang. Bind and Fly) - określenie na gotowego drona, wypsażonego we wszystko co potrzebne aby mógł się wzbić w powietrze. Należy jednak posiadać własne radio, gdyż zestawy BNF go nie uwzględniają. Zdarza się, iż w zestawie takim są również baterie.
RTF (z ang. Ready to Fly) - zestaw drona z wszystkim co potrzebne by wzbić się w powietrze, czyli z odbiornikiem, radiem, bateriami, a zazwyczaj również nawet z goglami. Zestawy takie dotyczą zazwyczaj mniejszych dronów (whoopy oraz wykałaczki) i są bardzo dobrym rozwiązaniem dla początkujących pilotów, którzy nie za bardzo ogarniają lutowanie i zanim zaczną kupować/budować jakieś poważy sprzęt chcą po prostu sprawdzić czy FPV jest hobby dla nich.
Nasze wpisy są darmowe i nie służą do zarabiania. Jeśli jednak ten wpis był dla Ciebie pomocny będzie nam bardzo miło, jeśli postawisz nam kawę. Zebrane pieniądze pozwolą nam na utrzymanie i dalszy rozwój strony. Dzięki!
